MOTIE VREEMD Geen dagelijkse portie PFAS

Moties
MOTIE VREEMD Geen dagelijkse portie PFAS

2 oktober 2024

MOTIE VREEMD Geen dagelijkse portie PFAS

De algemeen bestuursleden van Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard in vergadering bijeen op 2 oktober 2024, te Rotterdam,

Constaterende dat:

PFAS een grote bedreiging zijn voor de menselijke gezondheid, de ecologie en onze waterkwaliteit^{^[1]}.
De alomtegenwoordige aanwezigheid van PFAS ervoor zorgt dat mensen niet langer onbezorgd kunnen zwemmen in natuurwater, drinkwater kunnen drinken, zelfgeteelde groenten kunnen eten, etc.
PFAS bioaccumulerend zijn wat betekent dat de stoffen zich ophopen in het milieu en in planten, mensen en dieren.
Het RIVM de Staat herhaaldelijk heeft geadviseerd om maatregelen te nemen om de volksgezondheid en milieu te beschermen tegen PFAS en ook de Unie van Waterschappen en de Europese watersector al jaren pleiten voor een verbod.[2]
Waterschappen de wettelijke taak hebben om te zorgen voor een goede waterkwaliteit en de zuivering van stedelijk afvalwater in het waterschapsgebied^{^[3]};
Waterschappen zelf niet de bevoegdheid hebben om PFAS bij de bron aan te pakken, terwijl bronaanpak en sanering noodzakelijk zijn. Recent voorbeeld daarvan is de PFAS-verontreiniging rond vliegveld RTHA.
PFAS zowel via directe als indirecte lozingen in het oppervlaktewater komt, terwijl onze rioolwaterzuiveringsinstallaties PFAS niet uit het water kunnen verwijderen;
Het Rijk vooralsnog niet voornemens is adequate maatregelen te nemen. Belangenorganisaties hebben het Rijk daarom nu gedagvaard, vanwege nalatigheid op gebied van adequate sanering, handhaving en regelgeving. Dit wordt uiteengezet in de dagvaarding door 11 belangenorganisaties onder aanvoering van Knoops advocaten van 7 augustus jl.

Overwegende dat:

De PFAS-vervuiling zich steeds verder uitbreidt, mede doordat PFAS lozingen worden toegestaan[4]
Het Rijk met een aantal andere landen samenwerkt aan een Europese PFAS restrictiewet.
Goedkeuring van deze restrictiewet onzeker is en implementatie na goedkeuring nog vele jaren in beslag zal nemen met hogere kosten en extra gezondheidsschade als gevolg;
Het Rijk de keuze heeft om - net als Frankrijk en België - naast het Europese restrictievoorstel te werken aan landelijke maatregelen, zoals een handelsverbod^{^[5]}, maar dit nalaat.
Wij binnen het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard als leidend principe in de Watergebiedsvisies opgenomen hebben dat voorkomen moet worden dat wateropgaven worden afgewenteld;
In meerdere waterschappen een vergelijkbare motie voorligt;

Verzoekt het college:

Met andere waterschappen, bij sterke voorkeur in Unie-verband, een brandbrief aan het Rijk te sturen met daarin de dringende oproep vóór 1 april 2025 met een concreet actieplan te komen om de PFAS vervuiling een halt toe te roepen:
In de brandbrief het Rijk tenminste op te roepen om zo snel mogelijk, maar op zijn laatst vóór 1 januari 2026, te zorgen voor:
- Een verbod op de productie van PFAS en schadelijke PFAS-vervangende niet-essentiële producten[6]
- Een im- en exportverbod van niet-essentiële PFAS- houdende producten en schadelijke vervangers;
- Een verbod op het lozen van PFAS op oppervlaktewater en riool door bedrijven die PFAS-houdende producten verwerken tot een commercieel product.

En gaat over tot de orde van de dag.

Partij voor de Dieren
- Linda Jansen
- Pinar Coşkun
- Jaap Rozema

Jou Water
- Jet Valk

AWP
- Lex Welter
- Inge van Berkel

Ja21
- Marcus Breet

^{^[1]} Bij mensen weten we dat PFAS het het immuunsysteem kan aantasten, het invloed heeft op de voortplanting en ontwikkeling van ongeboren kinderen. PFAS hebben ook effect op cholesterol in het bloed, op de lever en veroorzaken nier- en testiskanker. Zie: https://www.rivm.nl/pfas

[2] Watersector steunt Nederlands voorstel totaalverbod PFAS - Vewin

^{^[3]} Mede op grond van artikel 2:1 lid 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW)

[4] Dit geldt ook voor lozingen in het buitenland, waar de Nederlandse overheidsinstanties, zoals Rijkswaterstaat, geen bevoegdheden hebben om handhavend op te treden;

^{^[5]} French Upper House Votes for National Ban on PFAS in Various Consumer Products | HKTDC Research

[6] 'essentieel voor de groene of digitale transitie of de strategische autonomie’, Van der Leyen, april 2024