Speerpunt 1 - Alle dieren hebben waarde!


Sterke ecosys­temen maken bestrijding van uitheemse invasieve soorten overbodig

Speerpunt 1 - Alle dieren hebben waarde! Sterke ecosystemen maken bestrijding van uitheemse invasieve soorten overbodig.

Dieren hebben een intrinsieke waarde om te leven. Het doden van gezonde dieren is principieel onjuist. Tóch gebeurt dat op voorspraak van Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, het waterschap waarin wij meedoen aan de verkiezingen. Het waterschapsbestuur bestrijdt diersoorten zoals de muskusrat, beverrat of uitheemse rivierkreeften vanwege de problemen die zich kunnen voordoen door hun graafgedrag, waardoor waterkeringen instabiel worden en de gangenstelsels water doorlaten naar laaggelegen land.

Soms leidt de aanwezigheid van een dier in een bepaalde situatie of op een bepaalde locatie tot problemen, zoals hierboven geschetst. Echter, veelal zijn alternatieve oplossingen beschikbaar en/of is het doden van dieren symptoombestrijding. Zo is de inzet om waterwerken na te lopen op schade niet groter dan de inzet om knaagdieren weg te vangen. Op dit moment is er veel discussie in het waterschap over hoe om te gaan met grote aantallen Amerikaanse rivierkreeften, met name in de Krimpenerwaard. De rode Amerikaanse rivierkreeft komt oorspronkelijk niet voor in Nederland en wordt daarom gezien als uitheemse invasieve soort. Amerikaanse rivierkreeften graven gangenstelsels in dijken en eten onder meer onderwaterplanten, waardoor de biodiversiteit afneemt. Daarmee komt ook de waterkwaliteit in het geding.

De huidige inzet van het waterschapsbestuur is om de rivierkreeften te laten vangen door beroepsvissers. Het laat zich raden wat er na de vangst met de kreeften gebeurt. De Partij voor de Dieren zet in op versterking

van het ecosysteem waar de kreeften voorkomen: Met een sterk ecosysteem komt de natuur in balans, waardoor andere diersoorten in aantallen toenemen of zelfs terugkeren en een tegenwicht bieden voor soorten als de Amerikaanse rivierkreeft. in een versterkt ecosysteem, zijn er meer natuurlijke vijanden Natuurlijke vijanden zijn reigers, otters, paling, snoek en baars en bijvoorbeeld ook de muskusratten, die nu juist worden gedood. Het STOWA dat waterschappen adviseert, noemt in haar meest recente factsheet de kans op succes om “regulatie van kreeftenpopulaties via systeemgerichte maatregelen te stimuleren door veerkracht en robuustheid van ecosystemen te vergroten zeer hoog.” Door het ecosysteem weerbaarder te maken tegen uitheemse invasieve soorten, neemt de kans af dat dijken en natuurwaarden worden uitgehold, zowel letterlijk als figuurlijk.

Ook valt een positief verband te bespeuren tussen het voorkomen van de Amerikaanse rivierkreeft en hun aanwezigheid in fosfaatrijke gebieden. Fosfaat komt grotendeels door landbouwactiviteiten in de bodem van veenweidegebieden terecht, zoals die onder meer in de Krimpenerwaard te vinden zijn. Door afspoeling stroomt het vervolgens de sloten en plassen in, met vervuiling van het water tot gevolg. Grote populaties aan rivierkreeften zijn dus mogelijk een gevolg van intensieve bemesting van landbouwgrond, waardoor het water wordt vervuild met fosfaten. Wrang genoeg krijgen Amerikaanse rivierkreeften de schuld voor hun aanwezigheid, terwijl de agrarische sector – in casu de melkveesector – het probleem veroorzaakt heeft.

Om die reden vinden wij het compleet logisch en verdedigbaar als het waterschapsbestuur stopt met symptoombestrijding en inzet op maatregelen die de oorzaak wegnemen dat invasieve uitheemse soorten zich hier massaal hebben kunnen vestigen. Als je de oorzaak weghaalt, verdwijnt het probleem op den duur vanzelf. Recent onderzoek benoemt het terugdringen van fosfaat in het water als belangrijk handelingsperspectief. Reductie van fosfaatbelasting is iets wat we zelf kunnen doen, als we het maar willen. Daarbij komt dat we als waterschap toch al gebonden zijn aan het zo snel mogelijk behalen van waterkwaliteitsdoelen, maar in ieder geval vanaf 2027. Het ‘ontmesten’ van het water helpt daar zeker bij.

Nu al mengen wij ons in de discussie over de Amerikaanse rivierkreeft. We hebben een brandbrief verstuurd naar het waterschapsbestuur met als oproep onmiddellijk te stoppen met de bestrijding van deze diersoort en te kiezen voor versterking van het ecosysteem. Je kunt de brandbrief HIER vinden. In aanloop naar de waterschapsverkiezingen op 15 maart zullen we nog veel vaker van ons laten horen.