Dempen van sloten voor behoud mest­plaat­sings­ruimte

Indiendatum: 30 mrt. 2023

Schriftelijke vragen aan het college van dijkgraaf en hoogheemraden ter schriftelijke beantwoording conform artikel 37 van het Reglement van Orde van het algemeen bestuur

Betreft: Dempen van sloten voor behoud mestplaatsingsruimte

30 maart 2023

Geacht college,

Uit een peiling op de website(1) van Melkvee – een vakblad voor houders van zogenoemd ‘melkvee’ – blijkt dat twee derde van de respondenten bereid is belendende sloten nabij hun percelen te dempen teneinde plaatsingsruimte voor het uitrijden van mest te behouden. Gebruikmakers van derogatiebeschikkingen voor het uitrijden van mest zijn per 1 maart jongstleden namelijk verplicht bufferstroken langs sloten aan te houden. Al eerder was dit verplicht voor agrarische ondernemers die deelnemen aan het gemeenschappelijk landbouwbeleid.

Het dempen van een sloot is een manier om onder de voorwaarden van de derogatiebeschikking uit te komen. Uit beantwoording(2) van kamervragen van het kabinet over de peiling op voornoemde website blijkt evenwel dat aan het dempen van sloten regels zitten. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) laat onder meer weten: “Wie een sloot wil dempen, heeft toestemming nodig van het waterschap. Elk waterschap heeft hiervoor regels.”

1. Wat zijn de regels van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard voor het kunnen dempen van sloten, indien u een verzoek wordt gedaan dit mogelijk te maken?

2. Waar kunnen we de onderhavige regels terugvinden? Is er bijvoorbeeld een verordening die dit soort verzoeken regelt? Indien ja, welke verordening is dat?

3. Heeft u dit kalenderjaar reeds verzoeken ontvangen voor het dempen van sloten in het beheersgebied van het hoogheemraadschap? Indien ja, hoeveel verzoeken en hoe heeft u hierop besloten? En waar kunnen we de verzoeken en uw besluiten hierop terugvinden? Indien nee, weet u of er animo bestaat onder uitbaters van bedrijven met landbouwhuisdieren in het beheersgebied van het hoogheemraadschap om sloten te dempen?

In voornoemde beantwoording van de minister van LNV blijkt dat sloten belangrijke schakels zijn in watersystemen en ook van elementair belang zijn voor biodiversiteit, natte dooradering van het landschap en het opvangen (‘bergen’) van hemelwater. Dit laatste is belangrijk om de gevolgen van weersextremen te mitigeren. Wij voegen daar graag aan toe dat sloten, als schakels in fijnmazige watergangstelsels, bijdragen aan vismigratie.

4. Hoe maakt u bij (eventuele) verzoeken voor het dempen van sloten een afweging tussen het particuliere belang van de aanvrager enerzijds en het algemeen belang van biodiversiteit, klimaatadaptatie en het leefgebied van vissen anderzijds?

Op de website van het hoogheemraadschap is een pagina(3) opgenomen met een informatieblad over het dempen van water. Uit het informatieblad blijkt dat in sommige gevallen geen toestemming van het hoogheemraadschap hoeft te worden verleend voor het dempen van sloten indien het oppervlaktewater in kwestie in de legger wordt aangemerkt als ‘overige watergang’. Wel blijkt dat er altijd compensatie van een gedempte overige watergang moet plaatsvinden. Dit alles gaat door als algemene regel 2 van de Keur. Specifiek staat er het volgende:

“Deze algemene regel is bedoeld voor het dempen van oppervlaktewaterlichamen met de functie van overige watergang. Vanuit waterhuishoudkundig oogpunt hebben oppervlaktewaterlichamen met de functie overige watergang voornamelijk een waterbergende functie. (…) Het hoogheemraadschap staat hier positief tegenover. De waterhuishoudkundige belangen kunnen in dit geval voldoende worden gewaarborgd door het stellen van een algemene regel.”

Partij voor de Dieren vindt de functieaanduiding van overige watergangen achterhaald. Sloten zijn niet alleen goed voor waterberging, maar dragen ook bij aan andere functies. In dat opzicht sluiten we graag aan bij de duiding die de minister van LNV geeft aan het nut van sloten voor de biodiversiteit.

5. Begrijpen wij goed dat initiatiefnemers voor het dempen van sloten op basis van algemene regel 2 zonder vergunning te werk kunnen gaan? Indien ja, hoe neemt u kennis van initiatieven tot het dempen van sloten?

6. Op welk moment dicht u behalve de functie van waterberging ook andere functies toe aan overige watergangen, zoals bijzondere natuurwaarden? Kunt u uitzonderingen maken op algemene regel 2?

7. Hoe gaat u na of voldaan is aan de compensatieplicht? En weegt u hierin mee of nieuw gegraven overige watergangen bijdragen aan het verbinden van watergangen?

8. Wordt de legger periodiek herzien, bijvoorbeeld nadat een verzoek tot dempen van water is gehonoreerd? Indien nee, waarom niet?

Soms gebeurt het dempen van sloten zonder toestemming, dan wel zonder algemene vrijstelling. Dan is het illegaal.

9. Hoe controleert u op het illegaal dempen van sloten, in die onverhoopte gevallen dat het aan de orde is of kan zijn? Neemt u periodiek luchtfoto’s of doet u dit op basis van meldingen?

10. Bent u bevoegd gezag als oppervlaktewater zoals sloten – en vermeld in de legger – illegaal blijken te zijn gedempt? Indien ja, waar kunnen we uw bevoegdheden voor handhaving op dergelijke illegale situaties terugvinden? Indien nee, hoe wendt u uw rol als watersysteembeheerder aan in het aansporen van het bevoegd gezag tot handhaving?

11. Welke sanctie geldt voor het illegaal dempen van sloten?

Wij zien uw beantwoording met belangstelling tegemoet.

(1) https://www.melkvee.nl/artikel...
(2) https://www.tweedekamer.nl/kam...
(3) https://www.schielandendekrimp...